Wykup nieruchomości a służebność przesyłu

Niedawno donosiłem Ci, za Rzeczpospolitą, o bardzo ciekawym wyroku Sądu Najwyższego, dotyczącym usunięcia stacji transformatorowej i obowiązku poniesienia związanych z tym kosztów.

Tym razem postanowiłem być szybszy od Rzepy i poinformować Cię o uchwale, która dopiero zostanie wydana w sprawie III CZP 36/12.

Pytanie Sądowi Najwyższemu zadał Sąd Okręgowy w Zamościu – to normalna procedura dla kwestii prawnych, które budzą poważne wątpliwości.

Problem dotyczy roszczenia o wykup działki zajętej przez urządzenia energetyczne.

Przed wejściem w życie przepisów o służebności przesyłu istniała możliwość żądania wykupu przez przedsiębiorcę części nieruchomości zajętej przez urządzenia (wybudowane bez tytułu prawnego), jeżeli wartość gruntu była niższa niż wartość urządzeń.

Obecnie powstała  wątpliwość, czy to roszczenie może być nadal dochodzone przez właścicieli nieruchomości, skoro wprowadzono instytucję „dedykowaną” dla urządzeń przesyłowych. W ocenie pytającego Sądu, przepisy o służebności przesyłu znacznie lepiej odpowiadają sytuacji obu stron i równoważą ich sporne interesy, konieczne jest zatem ostateczne rozstrzygniecie, czy nadal można żądać wykupu działki, czy tylko ustanowienia służebności przesyłu.

W mojej ocenie wątpliwości Sądu Okręgowego są zasadne – roszczenie o wykup z pewnością nie jest skrojone na miarę dla urządzeń przesyłowych. W praktyce pojawia się na jego tle mnóstwo wątpliwości, np.:
• jak wyceniać działkę dla potrzeb porównania z wartością urządzeń, a jak dla określenia ceny wykupu?
• czy wykupowi podlega cała działka, czy tylko pas eksploatacyjny?
• czy urządzenia mogą być zlokalizowane pod ziemią, czy wyłącznie na gruncie – jak każe ustawa?
• czy używane urządzenia przesyłowe mają wartość rynkową, czy też należy szacować koszty ich przebudowy poza nieruchomość?

Te i wiele innych pytań powodują, że brak prawu cechy najważniejszej, czyli pewności, co przekłada się na brak przewidywalności rozstrzygnięć w konkretnych sprawach.

No właśnie, rozstrzygnięcie przewidzieć jest trudno, więc i ja nie będę bawił się we wróżkę – poinformuję Cię o treści uchwały i skomentuję ją, jak tylko zostanie wydana.