Remont urządzeń przesyłowych – wykładnia pojęcia

Remont urządzeń przesyłowych obejmuje działania niezbędne dla zachowania ich w stanie umożliwiającym niezawodne funkcjonowanie. Treść pojęcia „remontu” na gruncie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami jest swoista, nie w pełni spójna z definicją w Prawie budowlanym.

Rozbieżności w praktyce

W postępowaniach dotyczących zobowiązania do czasowego udostępnienia nieruchomości bardzo często przedmiotem sporu jest kwalifikacja prac. Spór dotyczy treści pojęć: budowa, przebudowa i remont, w szczególności zaś tego, czy należy bezpośrednio, czy jedynie odpowiednio stosować przepisy Prawa budowlanego.

Z punktu widzenia przedsiębiorcy przesyłowego korzystniejsze jest ustalenie, iż planowane prace stanowią remont urządzeń przesyłowych. W takich przypadkach odpada przesłanka zgodności z planem miejscowym albo decyzją ULICP i nie ma konieczności prowadzenia rokowań. Remont urządzeń przesyłowych może ponadto być zakwalifikowany jako czynność zwykłego zarządu nieruchomością wspólną. Taka kwalifikacja znacznie ułatwia uzyskanie zgody współwłaścicieli (pisałem o tym szerzej tutaj).

Z praktyki naszej kancelarii, opartej na wielu sprawach prowadzonych w różnych częściach Polski wynika, iż rozumienie pojęcia remontu na gruncie postępowań wywłaszczeniowych nie jest jednolite. Część organów wykazuje tendencje do ścisłego przenoszenia definicji remontu z Prawa budowlanego, inne zaś stosują jego przepisy jedynie odpowiednio, co w mojej ocenie jest bardziej uzasadnione.

Sprawa z Górnego Śląska

Bardzo ciekawe uwagi dotyczące treści pojęcia remont urządzeń przesyłowych na gruncie przepisów u.g.n. zawarł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym 14 listopada 2019 r. w sprawie I OSK 3218/18. Uzasadnienie tego orzeczenia niedawno opublikowano w Bazie orzeczeń sądów administracyjnych.

Sprawa dotyczyła zobowiązania do czasowego udostępnienia nieruchomości na potrzeby prac, których przedmiotem była m.in. wymiana skrzyni nN oraz wymiana przewodów na izolowane.

Organy administracji obu instancji orzekły w sposób korzystny dla przedsiębiorcy przesyłowego, następnie skargę właściciela nieruchomości oddalił WSA w Gliwicach.

Sprawa trafiła do NSA, który oddalił skargę kasacyjną, przedstawiając w uzasadnieniu kilka bardzo ważnych wytycznych odnośnie do tego, jak rozumieć pojęcie remont urządzeń przesyłowych.

Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego

NSA podkreślił kwestię podstawową, iż przepisy art. 124b i art. 124 u.g.n. w ogóle nie odwołują się do definicji z Prawa budowlanego, zatem nie można ich stosować automatycznie. Nakazał uwzględnienie specyfiki stosunków na linii przedsiębiorca przesyłowy – właściciel nieruchomości oraz ustawowych obowiązków tego pierwszego.

Wskazane obowiązki są uregulowane przede wszystkim w przepisach Prawa energetycznego, co w szczególności dotyczy powinności utrzymywania urządzeń, instalacji i sieci w stanie umożliwiającym realizacje zaopatrzenia w paliwa lub energię w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych (art. 4 ust. 1 P.e.).

NSA wskazane wyżej obowiązki ocenił w sposób następujący:

Są to zatem dodatkowe wymagania, nieznajdujące swej podstawy w prawie budowlanym. Zgodnie z art. 9c ust. 2 pkt 1 i 3 p.e. ma być zagwarantowane bezpieczeństwo oraz „niezawodność funkcjonowania systemu elektroenergetycznego”. Wobec tego przeprowadzenie działań, mających na celu remont sieci w sposób „gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu elektroenergetycznego” może być uznane za remont w rozumieniu art. 124b u.g.n.

I dalej:

Przez konserwację i remonty ciągów, przewodów i urządzeń należy rozumieć działania dotyczące ciągów, przewodów i urządzeń już istniejących i eksploatowanych, które nie zmieniają ich zasadniczych parametrów, a zarazem służą realizacji zadań określonych w prawie energetycznym takich: jak zagwarantowanie realizacji zaopatrzenia odbiorców w paliwa lub energię w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych (art. 5 ust. 1 p.e.), czy zapewnienie niezawodności systemu elektroenergetycznego (zob. art. 9c ust. 2 pkt 3 p.e.).

Zwracam Waszą uwagę, iż treść pojęcia remont urządzeń przesyłowych w danej sprawie powinna uwzględniać także specyficzne uwarunkowania sieci. Dla przykładu jako remont powinny zostać zakwalifikowane prace polegające na ułożeniu ciepłociągów preizolowanych w miejsce ciepłociągów wykonanych w technologii kanałowej. W przypadku sektora wod.-kan., remontem będzie umieszczenie wodociągu o mniejszej średnicy w istniejącym wodociągu (relining).

Konferencja przesyłowa, to już niedługo 🙂

Więcej na temat prawidłowej redakcji wniosków o ograniczenie własności oraz wykonywania remontów wodociągów w technologiach bezwykopowych będziecie mogli posłuchać i podyskutować na konferencji 20 i 21 kwietnia 2020 r. Organizuje ją, już po raz piąty, Puls Biznesu wspólnie z moją kancelarią.

Szczegóły wkrótce 🙂 Jednak już dziś zapewniam Was, że to będzie świetna edycja, zorganizowana w zupełnie nowej formule. Czekają na Was nowe tematy, doświadczeni prelegenci, znakomici paneliści i specjaliści przy stolikach eksperckich! Tam po prostu trzeba być.