Nadzwyczajne zasady zajęcia nieruchomości z urządzeniami przesyłowymi w czasie epidemii

Nadzwyczajne zasady zajęcia nieruchomości

Remont, konserwacja i usuwanie awarii urządzeń przesyłowych przez czas trwania stanu epidemii zostanie bardzo odformalizowane. W przypadku braku zgody na zajęcie nieruchomości ze strony jej właściciela, czynności zostaną przeprowadzone w asyście Policji, bez konieczności uzyskiwania jakichkolwiek decyzji administracyjnych. 

Sejm uchwalił dziś ustawę o ustawę o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, potocznie określaną jako Tarcza antykryzysowa. Jest to bardzo obszerny i wieloaspektowy akt prawny. Ja skupię się wyłącznie na regulacjach wprowadzających nadzwyczajne zasady zajęcia nieruchomości.

Jest źle, ale jesteśmy razem

Ustawa, której fragment omówię w znacznej mierze poświęcona jest prawu pracy i funkcjonowaniu przedsiębiorców. Jeżeli szukacie informacji albo pomocy w tym zakresie odwiedźcie strony Agaty Kicińskiej i Karola Sienkiewicza, którzy na bieżąco je omawiają i przygotowują bezpłatne webinaria.

W czasie webinariów możecie zadać nurtujące Was pytania. Działamy wspólnie z organizacjami zrzeszającymi przedsiębiorców, których jesteśmy członkami, czyli Business Centre Club oraz IPH w Toruniu. Pomagamy jak się da, żeby ratować przedsiębiorców i miejsca pracy.

Dlaczego piszę w moim blogu o Karolu i Agacie? Sieci przesyłowe i dystrybucyjne oraz nieruchomości to ważne sprawy, jednak dziś wielu przedsiębiorców walczy o przetrwanie, problemy prawne, w których ja się specjalizuje mogą obecnie chwilę zaczekać.

Ja staram się wspierać przedsiębiorców przede wszystkim na LinkedIn (jeżeli macie ochotę zajrzyjcie na mój profil i artykuły, które publikuję) dzieląc się doświadczeniem w zakresie marketingu internetowego z perspektywy przedsiębiorcy i dodając otuchy. Mam dużo dobrej energii, może komuś się choć trochę udzieli 💪.

Nadzwyczajne zasady zajęcia nieruchomości

Jest nadzwyczajnie, ale takie jest teraz czas. Nie da się prowadzić procedur ograniczających własność przed organami administracji, nie ma też na to czasu. Miliony ludzi są w domu. Żartując sobie – czy wyobrażacie sobie, że nie ma prądu albo Internetu i nie da się odpalić Netflixa? 😱 Albo że nie można napisać wpisu w blogu? 😱😱😱

Wracając do ustawy.

Kluczowy jest przepis art. 11e) dodany do obowiązującej już ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID‑19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Dla ułatwienia Wam przeglądania wielu stron, zrobiłem wyciąg z ustawy.

Poniżej w punktach kluczowe zasady dostępu do nieruchomości obciążonych infrastrukturą krytyczną w czasie stanu epidemii:

  • regulacja dotyczy urządzeń telekomunikacyjnych, do dostarczania energii elektrycznej, wody, ciepła, ropy naftowej, paliw lub gazu oraz odprowadzania ścieków,
  • w pierwszej kolejności konieczne jest zwrócenie się o wyrażenie zgody na dostęp do właściciela, użytkownika albo zarządcy nieruchomości, w tym budynku,
  • jeżeli odmówiono wyrażenia zgody, albo nie ma możliwości kontaktu ze wskazanymi osobami, właściciel urządzeń może wystąpić z wnioskiem do właściwego miejscowo komendanta Policji o asystę funkcjonariuszy Policji – do wniosku należy załączyć dowody potwierdzające odmowę,
  • asysta jest udzielana w celu umożliwienia wejścia lub wjazdu na teren nieruchomości, w tym do budynku, również z użyciem środków przełamujących istniejące zabezpieczenia, w celu przeprowadzenia czynności niezbędnych dla ciągłości świadczenia usług, przy wykorzystaniu tych urządzeń, w tym w zakresie prac budowlanych,
  • asysta funkcjonariusza Policji jest udzielana niezwłocznie, celem działania policjantów jest zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom czynności, z poszanowaniem godności osób biorących w nich udział i zapewnienie zachowania porządku,
  • z czynności jest sporządzany protokół w trzech egzemplarzach, ze wskazaniem terminu i czasu zdarzenia, opisem przeprowadzonych czynności oraz podpisami przedstawiciela właściciela urządzeń oraz funkcjonariusza Policji,
  • właściciel urządzeń po wykonaniu niezbędnych czynności jest obowiązany do zabezpieczenia nieruchomości, przed dostępem osób niepowołanych, niezwłocznego poinformowania jego właściciela, użytkownika lub zarządcy o interwencji oraz do naprawienia szkód, o ile powstały w związku z prowadzonymi czynnościami.

Zapewnienie ciągłości usług

Jak widzicie procedura jest prosta. Ustawa nie określa dokładnie rodzaju czynności do wykonania, mają to być działania niezbędne dla zachowania ciągłości świadczenia usług. Jest to szeroko ujęta podstawa – w uzasadnieniu ustawy jest mowa o czynnościach serwisowych i usuwaniu awarii (też to można było bardziej precyzyjnie napisać, ale nie ma się co czepiać, bo wszystko tworzone musi być bardzo szybko).

Poniżej jeszcze wrzucam fragment uzasadnienia projektu ustawy w zakresie dotyczącym urządzeń przesyłowych, żebyście też nie musieli szukać:

„Projekt przewiduje możliwość ekstraordynaryjnego trybu wejścia do nieruchomości/na nieruchomość, która stanowi lokalizację istotnych elementów infrastruktury służącej zapewnianiu usług telekomunikacyjnych, energii elektrycznej, wody, gazu i odprowadzania ścieków. W aktualnej sytuacji gestorzy tego typu sieci i urządzeń spotykają się z sytuacjami, w których wejście na nieruchomość w celu przeprowadzenia niezbędnych czynności serwisowych lub naprawy awarii jest niemożliwe z uwagi na zamknięcie obiektu i niedostępność jego właściciela, użytkownika, zarządcy. W przypadkach braku możliwości takiego wejścia uniemożliwione jest dokonywanie czynności, od których zależy ciągłość świadczenia usług o charakterze podstawowym. Wprowadzenie dodatkowych rozwiązań w tym zakresie jest szczególnie istotne w okresie, w którym większość populacji przebywa w domach i świadczenie tych usług ma charakter podstawowy kluczowy dla utrzymania bezpieczeństwa i zdrowia tych osób.

Zapewnienie właścicielowi infrastruktury lub jego upoważnionemu przedstawicielowi wejścia na teren nieruchomości, w tym do budynku, będzie możliwe po przedstawieniu właściwemu miejscowo komendantowi Policji dowodów na odmowę takiego wstępu. W takim przypadku, w celu zachowania ciągłości usług, udzielana będzie asysta Policji. W przypadku nieruchomości lub budynków objętych zakazem wstępu z uwagi na działania związane ze zwalczaniem COVID-19, warunki takiego dostępu będą uzgadniane z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym.”

Senat ma zająć się ustawą pod koniec przyszłego tygodnia, zatem powinna wejść w życie w tygodniu 20-24 kwietnia 2020 r.

Oczywiście to wszystko nie jest takie proste, bo te uprawnienia muszą być przez kogoś wykonywane, a o to wcale nie tak łatwo, tym niemniej jest to potężne narzędzie prawne w rękach przedsiębiorców przesyłowych w stosunku do nieruchomości, do których wcześniej nie można było uzyskać dostępu.

Piotr Zamroch
radca prawny

***

Szerokość pasa służebności przesyłu – nowe pytanie prawne w Sądzie Najwyższym

Szerokość pasa służebności przesyłu to chyba najbardziej sporne (może obok przesłanek zasiedzenia) zagadnienie w toczących się negocjacjach i sporach sądowych dotyczących urządzeń przesyłowych.

Logika nakazywałaby założyć, że właściciel nieruchomości, na której istnieją, albo mają być wybudowane urządzenia przesyłowe, powinien dążyć do ograniczenia powierzchni tego pasa, żeby zminimalizować zakres ingerencji osoby trzeciej w jego nieruchomość.

Tymczasem to z reguły właściciele nieruchomości sprzeciwiają się wąskim pasom służebności [Czytaj dalej…]

Piotr Zamroch

Specjalizuję się w prawnych aspektach budowy, konserwacji i remontów urządzeń przesyłowych każdego rodzaju, na etapach ich prawnej lokalizacji, pozyskiwania praw do nieruchomości w trybie dobrowolnym i przymusowym oraz określania wartości wynagrodzeń i odszkodowań związanych z ograniczeniem prawa własności.

Podobne artykuły
Konferencja Puls Biznesu

Komentarz do tego wpisu post

  1. Witold pisze:

    Tego nie da się komentować ! To chyba jakiś zły sen… Nie wierzę, żeby to działo się naprawdę…

  2. Zainteresowani obywatele RP pisze:

    Panie Piotrze czy z przepisów przywołanej przez Pana ustawy będą mogli skorzystać przedsiębiorcy przesyłowi celem wybudowania nowych (projektowanych) urządzeń elektroenergetycznych służących zapewnieniu zasilania w energię elektryczną nowo powstałych obiektów w związku z podpisaną umową o przyłączenie (chodzi o przyłącza kablowe lub napowietrzne niskiego lub średniego napięcia konieczne do wybudowania na nieruchomościach osób trzecich)?

    Proszę o odpowiedź

  3. Jerzy pisze:

    Panie Piotrze. Jak Pan widzi kwestię uzyskania zgody właściciela nieruchomości i wykazania braku tej zgody? Myślę, że uzyskiwanie zgody za pomocą listu poleconego za zwrotnym potwierdzeniem odbioru jest dosyć długotrwałe, tym bardziej w obecnej sytuacji gdy już od dawna nie widziałem listonosza. A jak Pan widzi taką sytuację, że przedsiębiorca przesyłowy w trakcie postępowania z jego wniosku o ustanowienie służebności przesyłu uzyskał postanowienie Sądu o udzieleniu zabezpieczenia w postaci dostępu do urządzeń przesyłowych na nieruchomości w związku z koniecznością usunięcia wynikłej awarii. Postanowienie to zostało zaopatrzone w klauzulę wykonalności. Niestety właściciele nieruchomości nadal nie chcą respektować tego postanowienia i nie chcą dopuścić ekipy naprawczej do urządzeń. Przedsiębiorca przesyłowy wszczął egzekucję (sądową) uzyskanego tytułu wykonawczego (postanowienia zaopatrzonego klauzulą). Niestety w trakcie egzekucji jest prowadzone postępowanie dowodowe (rozprawy, słuchanie świadków) czy rzeczywiście przedstawiciel i pełnomocnik przedsiębiorcy przesyłowego kontaktowali się z właścicielem i jego pełnomocnikiem w celu udostępnienia nieruchomości. Aktualnie postępowania sądowe są faktycznie zawieszone i nie są prowadzone żadne czynności (dwie planowane w tym postępowaniu rozprawy zostały odwołane). Czy tytuł wykonawczy, ewentualnie informacja o postępowaniu egzekucyjnym może być niejako zastępczym dowodem na brak zgody właścicieli na wejście na nieruchomość?

  4. Proszę zauważyć, że ustawy, nazwijmy je „covidowskie” nie uchylają czasowo przepisów art. 124 i następnych u.g.n. Szykuje się bardzo duże pole do analiz pod kątem ew. naruszenia przepisów konstytucyjnych dot. prawa własności.

    • Witold pisze:

      Witam
      Panie Mateuszu, problem w tym, że nik nie ma zamiaru tego analizować pod kątem naruszenia Konstytucji…

  5. Dorota pisze:

    Witam,
    Właśnie otrzymałam informację z SN w związku ze skargą kasacyjną przedsiębiorcy przesyłowego PSG w prawie I CSK 566/19, gdzie Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania sprawy kasacyjnej złożonej przez Polską Spółkę Gazownictwa w sprawie szerokości pasa służebności.
    W skrócie: Sąd Okręgowy przyznał mi wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu także za strefę kontrolowaną. Polską Spółka Gazownictwa wniosła na to postanowienie skargę kasacyjną, gdyż chciała tylko uwzględnia w wynagrodzeniu pasa eksploatacyjnego (węższego).
    Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia tej skargi do rozpoznania.

  6. Dorota pisze:

    Nie jeszcze czekam.

  7. Dorota pisze:

    Orzeczenie zostało publikowane w dniu dzisiejszym.

  8. Dorota pisze:

    Sąd Najwyższy w wydanym postanowieniu (I CSK 566/19 z dnia 29 maja 2020 r.) stwierdził, że analiza przytoczonych orzeczeń wskazuje na konsekwentnie przyjmowane stanowisko, że powierzchnia nieruchomości zajęta pod służebność powinna odpowiadać potrzebom związanym z prawidłowym korzystaniem z tego urządzenia, jego konserwacją, naprawą, modernizacją i usuwaniem awarii. Takimi też kryteriami kierował się Sąd Okręgowy w Przemyślu wskazując, że strefa eksploatacyjna o szerokości 1 m nie zapewnia miejsca na wykonywanie prac przy rurociągu, zwłaszcza, że dotarcie do niego wymaga dokonania wykopu i składowania wykopanej ziemi. Odróżnienie pojęcia strefy kontrolowanej i przedmiotu służebności podkreśla różnice w ich wyznaczaniu, nie wyklucza jednak sytuacji, gdy służebność pokrywa się ze strefą kontrolowaną, a nawet jest od niej rozleglejsza, jeśli specyfika urządzenia przesyłowego tego wymaga.

  9. Krystyna pisze:

    Kolejne orzeczenie tego typu I CSK 408/20.

  10. Krystyna pisze:

    Podobne orzeczenie I CSK 408/20.

Napisz komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *