Remont linii przesyłowej – kwalifikacja prac
Problem kwalifikacji prac budowlanych wykonywanych przy urządzeniach przesyłowych doczekał się bogatego orzecznictwa sądów administracyjnych. Ostatnie orzeczenia NSA wskazują na stabilizację stanowiska tego Sądu i przyjęcie, że zakres prac remontowych w rozumieniu art. 124b u.g.n. należy rozumieć szeroko, przy uwzględnieniu zarówno przepisów Prawa budowlanego, jak i obowiązków operatora sieci przewidzianych w Prawie energetycznym.
Wyrok NSA w sprawie I OSK 1311/20
Wpis przygotowałem w oparciu o stanowisko NSA przedstawione w wyroku wydanym 24 listopada 2020 r. w sprawie I OSK 1311/20. To kolejny wyrok w tym roku (wcześniejszy został wydany w sprawie I OSK 2208/18), który zawiera jednoznaczne wytyczne, jak rozumieć pojęcia remontu, przebudowy oraz rozbudowy specyficznego obiektu budowlanego, jakim jest linia przesyłowa.
NSA wskazał, iż pojęcie remontu urządzenia przesyłowego, o którym mowa w przepisie art. 124b u.g.n., powinno być odczytywane przy uwzględnieniu zarówno przepisów Prawa budowlanego, jak i obowiązków operatora sieci przewidzianych przepisami Prawa energetycznego oraz sposobu realizacji tych obowiązków.
Przepis art. 124b ma rolę służebną – jego zadaniem jest zapewnienie możliwość wykonania podstawowych obowiązków operatora sieci (przewidzianych w szczególności art. 4 ust. 1 P.e. oraz art. 9c ust. 2 pkt 1 i 3 P.e.), w tym zagwarantowania bezpieczeństwa oraz niezawodności funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i ciągłości dostaw energii, przy zachowaniu wymaganych parametrów jakościowych.
Przez konserwację i remonty urządzeń przesyłowych należy rozumieć zatem działania dotyczące urządzeń już istniejących i eksploatowanych, które nie zmieniają ich zasadniczych parametrów, a zarazem służą realizacji wyżej wymienionych obowiązków przewidzianych w Prawie energetycznym.
Co konkretnie może być remontem?
NSA ocenił, iż niżej opisane prace budowlane spełniają cechy remontu w rozumieniu przepisu art. 124b u.g.n.:
- dostosowanie linii wysokiego napięcia 110kV do zwiększonej obciążalności przewodów fazowych przez pracę w temperaturze +80ºC
- poprawa stanu technicznego tej infrastruktury przez wymianę lub naprawę uszkodzonych elementów konstrukcji
- wymiana przewodu odgromowego na nowy przewód OPGW
- wzmocnienie i wymiana części konstrukcji słupów
- wymiana izolacji
- naprawa uziemień i fundamentów
- malowanie konstrukcji słupów
- podwyższenie jednej z konstrukcji wsporczych o 5 metrów.
Na uwagę zasługują w szczególności prace polegające na wymianie przewodu odgromowego na OPGW (w związku z dodatkową funkcjonalnością w stosunku do tradycyjnych przewodów odgromowych w postaci przesyłania sygnałów światłowodami) oraz podwyższenie konstrukcji słupa. W dotychczasowym orzecznictwie sądów administracyjnych te kwestie prowadziły do rozbieżnych ocen, warto zatem odnotować stanowisko NSA.
NSA podkreślił, iż w ramach prac remontowych możliwe jest użycie nowych materiałów budowlanych, w szczególności jeżeli jest to skutkiem postępu technologicznego:
Dotyczy to w szczególności akcentowanej przez Sąd Wojewódzki wymianie przewodu odgromowego na przewód OPGW posiadający tubę, w której znajdują się 72 włókna światłowodowe pozwalające na uruchomienie komunikacji między stacjami elektroenergetycznymi. Na linię energetyczną trzeba patrzeć jak na pewną całości i w tym kontekście oceniać, czy mamy do czynienia z remontem, czy przebudową.
Co remontem nie jest?
NSA sformułował dalsze wytyczne, wskazując, co remontem w jego ocenie nie jest:
- zmiany parametrów technicznych linii przesyłowej, w szczególności zmiana napięcia oraz długości linii
- zmiana przebiegu urządzenia na nieruchomości
- zmiana miejsca posadowienia poszczególnych słupów podtrzymujących linię
- zwiększenie natężenia pola elektromagnetycznego.
Zmiana przywołanych wyżej parametrów wyklucza możliwość kwalifikacji prac jako remontu, tym samym obliguje do zachowania odmiennego trybu przymusowego ograniczenia prawa własności – na podstawie przepisu art. 124 ust. 1 u.g.n., nie zaś art. 124b u.g.n.
Warto zanotować sygnaturę orzeczenia, zawiera bowiem jednoznaczne wskazówki prawne i techniczne, które będą pomocne w procesie kwalifikacji planowanych prac budowlanych.
Piotr Zamroch
radca prawny
***
Wycinka drzew pod liniami energetycznymi
Wycinka drzew pod liniami energetycznymi spotyka się ze skrajnymi wypowiedziami.
Z jednej strony przedsiębiorcy podkreślają niebezpieczeństwo awarii, przerw w dostawach energii, a zimą nawet pękania linii po kontakcie z gałęziami.
Z drugiej zaś właściciele nieruchomości nie chcą ich udostępniać, powołując na brak tytułu prawnego do korzystania przez przedsiębiorcę z nieruchomości, czy też zniszczenia [Czytaj dalej…]
Czy zatem Pana zdaniem wymiana przewodów AFL 50 mm na AFL 120 mm będzie jeszcze remontem czy jednak już przebudową ?
Różnica w średnicy przewodu jest niewielka, przebieg linii pozostaje bez zmian, napięcie to samo.
Domyślam, że zmieni się przepustowość linii przez co rozumiem, że będzie mogła być bardziej obciążona co jest związane z „ciągłością dostaw energii”.
Z drugiej strony zauważyłem praktykę Energii, która wymiennie próbuje uzyskać tytuł do nieruchomości na cele budowlane w trybach art. 124b lub 124 ugn. Gdyby założyć, że wyżej wymieniona wymiana przewodów jest przebudową, to Energa uzyskuje narzędzie ominięcia trybu cywilnego na rzecz tryby administracyjnego w stosunku do starych nieuregulowanych linii.
Osobiście uważam, że pokazana sytuacja to wciąż jeszcze remont, ale wiem, że widziałem też orzeczenia odmienne.