Jak pozyskać kopię decyzji wywłaszczeniowej?
Przedsiębiorcy przesyłowi dobrze są znani z praktyki polegającej na powoływaniu się na decyzje administracyjne, których później nie chcą okazać. Oczywiście chodzi o decyzje, które w założeniu mają uzasadniać zasiedzenie służebności, albo inne uprawnienie do bezpłatnego korzystania z nieruchomości.
Zgodnie jednak ze starym porzekadłem, wszystko co dobre się kończy. A ściślej rzecz biorąc, chyba już się skończyło…
Ale od początku.
Właściciele nieruchomości od pewnego czasu wykorzystują przepisy o dostępie do informacji publicznej dla pozyskania przed postępowaniem sądowym kopii decyzji dotyczących lokalizacji urządzeń przesyłowych. Wnioski, z początku incydentalne, obecnie stały się powszechne, o czym świadczy choćby ilość orzeczeń wydanych tych sprawach przez sądy administracyjne w 2013 r.
Żeby nie być gołosłownym, poniżej kilka linków:
Bydgoszcz, Kraków, Kielce, Lublin, Poznań.
Sądy administracyjne w zasadzie jednolicie na terenie całego kraju uwzględniają skargi kierowane przez właścicieli nieruchomości, uznając przedsiębiorców przesyłowych za zobowiązanych do udostępnienia informacji publicznej m.in. w zakresie decyzji administracyjnych dotyczących lokalizacji urządzeń i ich eksploatacji.
Dlaczego przedsiębiorcy przesyłowi są obowiązani do udostępnienia informacji w tym trybie:
– często są osobami prawnymi, w których Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego posiadają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (pozycja dominująca jest m.in. wówczas, gdy SP bezpośrednio lub pośrednio dysponuje większością głosów na walnym zgromadzeniu),
– nawet jeżeli nie mają statusu jak wyżej, wówczas są podmiotami wykonującymi zadania publiczne.
Taki kierunek orzecznictwa sądów administracyjnych zasługuje na aprobatę też z uwagi na kwestie czysto praktyczne. Dotychczas, żeby zweryfikować twierdzenia przedsiębiorcy trzeba było wszczynać postępowanie sądowe, choćby o część roszczenia, z czym wiązały się wydatki po obu stronach oraz niepotrzebne obciążenie sądów.
Jak widzisz temat jest ciekawy i wart głębszej refleksji. Jeszcze w tym tygodniu omówię główne zarzuty przedsiębiorców przesyłowych wobec udostępniania decyzji w tym trybie oraz ich ocenę przez sądy administracyjne.
Witam,
Szanowny Panie a co zrobić z przedsiębiorcą przesyłowym, który sporządził operat szacunkowy i nie chce go okazać właścicielowi nieruchomości, gdyż stanowi to dokument wewnętrzny firmy? Przecież właściciel nie ma jak się do tego ustosunkować. Takie praktyki są m.in. w PSE S.A. Czy taki operat również będzie dla właściciela informacją publiczną?
Pani Aleksandro,
pewnie poglądy na tą kwestię będą rozbieżne, jednak orzecznictwo sądów administarcyjnych dostarcza podstaw dla domagania się w tym trybie również operatów. Poniżej cytat:
Decyzje administracyjne, stanowiące podstawę do lokalizacji przez przedsiębiorstwo sieci energetycznej na nieruchomościach innych podmiotów ze swej istoty stanowią przedmiot informacji publicznej. W świetle bowiem utrwalonego orzecznictwa sądowego, dokumentacja związana z procesami inwestycyjnymi (w tym decyzje administracyjne, operaty szacunkowe i inne dokumenty) są dokumentami, do których dostęp gwarantuje ustawa, jeżeli znajdują się one w posiadaniu podmiotu, do którego kierowany jest wniosek o taką informację (wyroki WSA w Krakowie: z dnia 15 stycznia 2013 r., II SAB/Kr 184/12, z dnia 28 stycznia 2013 r., II SAB/Kr 212/12 oraz z dnia 17 kwietnia 2013 r., II SAB/Kr 21/13, niepubl., dostępne w CBOSA, wyroki WSA w Poznaniu: z dnia 29 maja 2008 r., IV SA/Po 545/07, Lex nr 516697 oraz z dnia 19 grudnia 2007 r., IV SA/Po 652/07, Lex nr 460751).
i link do orzeczenia:
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/93C9B9D220
a tu inne orzeczenie o operatach, jakkolwiek nie w sprawie przesyłowej:
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/25821A2654
Trzeba jednak pamiętać o tym, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy. W przypadku operatu szacunkowego sporządzanego na zlecenie przedsiębiorstwa energetycznego np. dla oceny ryzyka związanego z roszczeniami wynikającymi z istnienia urządzeń na nieruchomości obrona taka może być skuteczna.
Dzień dobry, mam pytanie, przedsiębiorcy przesyłowi bardzo często podnosząc zarzut zasiedzenia powołują się, na decyzję uwłaszczeniową dotyczącą nie bezpośrednio przedmiotowej działki o którą się ich pozywa, ale działki na której stoi stacja transformatorowa z którą jest połączona przedmiotowa działka. Czy przedłożenie decyzji uwłaszczeniowej w stosunku jedynie do działki na której stoi stacja transformatorowa jest wystarczające dla wykazania zasiedzenia? Czy można w jakiś sposób bronić się przed takim argumentem przedsiębiorcy?
Pani Magdo,
decyzja uwłaszczeniowa dla nieruchomości, na której znajduje się stacja transformatorowa została przedłożona w celu wykazania przejścia własności nieruchomości władnącej. Co to znaczy? Służebność gruntowa jest prawem związanym z nieruchomością (ew. przedsiębiorstwem), dlatego też dla wykazania jej przeniesienia między kolejnymi podmiotami, co jest niezbędne dla zsumowania okresu posiadania, konieczne jest wykazanie losów prawnych owej nieruchomości (przedsiębiorstwa). Bez wykazania tych okoliczności aktualny właściciel nieruchomości i urządzeń przesyłowych nie będzie mógł wykazać wystarczająco długiego okresu. Więcej na ten temat: I CSK 64/07.
Rozumiem, czyli decyzja dotycząca działki na której znajduje się stacja transformatorowa nie ma wpływu na zasiedzenie mojej działki, choć linie biegnące przez moją działkę są połączone z ową stacją? Decyzja ta nie może bowiem jak mniemam zastępować decyzji uwłaszczeniowej dotyczącej konkretnie mojej działki?
Pani Magdo,
decyzja dla nieruchomości władnącej nie może zastąpić decyzji wywłaszczeniowej dla Pani nieruchomości, jednak ma znaczenie przy wykazywaniu zarzutu zasiedzenia służebności.
Witam Panie Piotrze, chciałbym zapytać czy w przypadku wszczęcia postępowania administracyjnego ze strony przedsiębiorcy przesyłowego (a właściwie jego podwykonawcy) o wydanie decyzji ograniczającej prawo własności można to jakoś przerwać, np. zawezwaniem do postępowania polubownego? Czy organ administracyjny zawiesi postępowanie czy zrobi to sąd powszechny? Jestem w trakcie rokowań z przedsiębiorcą przesyłowym warunków ustanowienia służebności przesyłu – za nowy gazociąg oraz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie za stary. W dalszym ciągu negocjujemy koszt za posadowienie 1mb urządzenia, natomiast wykonawca – inna firma wszczęła postępowanie administracyjne. Rozumiem, że pewnie mają jakieś terminy, jednak czy nie powinni czekać na moje dogadanie się z przedsiębiorcą przesyłowym? Ogólnie zgadzam się na położenie tego nowego gazociągu, z usunięciem starego, jednak nie zostały omówione wszystkie kwestie – czy mogę taką argumentację podnosić przed organem administracyjnym? Boję się, że organ wyda zgodę i otrzymam tylko wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu, a nie zostanie mi wypłacone za posadowienie za 1mb urządzenia.
Czy wszczynać postępowanie polubowne przed sądem? Nie wiem, czy w tej sytuacji się to opłaca.
Z góry dziękuję za pomoc.
Panie Marceli,
postępowanie wywłaszczeniowe może być wszczęte przez inwestora, zatem wykonawca nie działa tu we własnym imieniu, lecz jako jego pełnomocnik. Postępowanie przed starostą może być wszczęte w razie niepowodzenia negocjacji, co bada starosta zapoznając się z przedłożonymi dokumentami z negocjacji. Konieczny jest brak porozumienia przez co rozumiemy: stanowczą odmowę, brak odpowiedzi, niewynegocjowanie warunków umowy – jeżeli te rozmowy trwają, a kontrahent nie oświadczył, że na Pańskie warunki się nie godzi, w mojej ocenie starosta nie może wydać decyzji uwzględniającej wniosek.
Samo postępowanie sądowe nie zawiesi postępowania przed starostą. W postępowaniu wywłaszczeniowym otrzyma Pan odszkodowanie, jednak w drodze odrębnej decyzji. Co do zasady powinno ono rekompensować zmniejszenie wartości nieruchomości oraz jej użyteczności wynikającej z konieczności późniejszego udostępnienia nieruchomości. Zasady wyliczania są nieco inne niż przy służebności przesyłu, choć powinny dawać podobne wyniki.
Nei bardzo rozumiem czym jest wynagrodzenie za służebność przesyłu, a czym za posadowienie 1 mb urządzenia – w prawie nie ma takich rozróżnień, a niestety nie potrafię odczytać jakie świadczenia Pan w ten sposób nazywa.
Postępowanie przed starostą toczy się z Pana udziałem i proszę mi wierzyć, że nie jest to aż taka fartowna droga dla przedsiębiorcy – starostowie bardzo często wydają decyzje wadliwe, później uchylane, zatem właściciel może bronić swojego interesu i w tym postępowaniu. Nie jest to wywłaszczenie jak za starych dobrych czasów 🙂
[…] w zasadzie nie nowy, bo już o nim pisałem, jednak tylko ogólnie. Mowa oczywiście o udostępnianiu dokumentów w trybie ustawy o dostępie […]
Dzień dobry Panie Piotrze,
Gdzie powinienem się zgłosić, aby uzyskać odpis decyzji z lat 70-tych, na którą powołuje się Zakład Energetyczny ? decyzja została wydana przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej i Zakład wskazuje ją jako podstawę prawną do posadowienia linii energetycznej, Czy zakład nie powinien mieć jej kopii ? Dziękuję z góry
Panie Marku,
może Pan wykorzystać przepisy o dostępie do informacji publicznej. Przedsiębiorca powinien Panu udostępnić kopię decyzji.