uchwała III CZP 18/13
Dziś o 9.30 odbyła się przed Sądem Najwyższym rozprawa w sprawie III CZP 18/13.
Pytanie prawne dotyczyło możliwości zasiedzenia służebności na rzecz przedsiębiorstwa przed 3 sierpnia 2008 r. oraz doliczenia okresów posiadania służebności przed i po tej dacie (co wcale nie jest oczywiste z uwagi na to, że są to różne rodzaje służebności).
O zadaniu tego pytania pisałem już wcześniej. Wybacz, że zacytuję sam siebie:
„W mojej ocenie odpowiedzi nie są trudne do przewidzenia:
– służebność przesyłu nie jest szczególnym rodzajem służebności gruntowej,
– przed wprowadzeniem służebności przesyłu możliwe było zasiedzenie służebności na rzecz przedsiębiorstwa,
– do okresu posiadania służebności przesyłu można doliczyć okres posiadania służebności gruntowej przed 3 sierpnia 2008 r.
Chciałbym się pomylić…”
Ale się nie pomyliłem, choćby w części.
Sąd Najwyższy nie dostrzegł przeszkód dla sumowania okresu posiadania służebności gruntowej i służebności przesyłu po 3 sierpnia 2008 r. We wcześniejszym orzecznictwie orzekał w ten sam sposób, jednak dopiero w tej uchwale wprost wskazał na brak przeszkód dla wzajemnego zaliczania okresów posiadania, pomimo istotnej zmiany stanu prawnego.
Czy to stanowisko jest prawidłowe? W mojej ocenie nie, a to z uwagi na niedopuszczalność ustanowienia służebności na rzecz przedsiębiorcy przed 3 sierpnia 2008 r. Mam też wątpliwości odnośnie zgodności uchwały z Konstytucją.
Jeżeli przyjmiemy odmiennie, co konsekwentnie od 2008 r. robi SN, wówczas w sensie faktycznym posiadanie służebności gruntowej na potrzeby urządzeń przesyłowych i służebności przesyłu nie różni się. Jedno zatem determinuje drugie, tylko powstaje pytanie co się zmieniło 3 sierpnia 2008 r.? Ponoć było przełomowo, a teraz okazuje się, że to były odgrzewane kotlety.
Informacje otrzymałem i przekazuję jeszcze gorące od pełnomocnika w tej sprawie mec. Jakuba Śliwy, za co mu serdecznie dziękuję.
„Ale się nie pomyliłem, choćby w części.” – może coś więcej już wiadomo? 🙂
Panie Marcinie,
uzupełniłem wpis 🙂 A szczegóły, jak napisał Pan Jakub, podam po opublikowaniu uzasadnienia uchwały.
Uzupełniając nieco. Na rozprawie sędzia Katner zadał dość zagadkowe pytanie o to, czy naszym zdaniem służebność przesyłu jest inną służebnością niż służebność gruntowa. W mojej ocenie – oczywiście, co zresztą jest pochodną założenia racjonalności ustawodawcy, który nie tworzy nowych instytucji tożsamych z istniejącymi (a do tego doprowadził właśnie SN). Być może w ocenie SN jest wręcz przeciwnie, że służebność przesyłu jest szczególnym rodzajem służebności?
W koncepcji SN brakuje mi prawniczego wywodu na temat tego, jak SN doszedł do wniosku, że przed 2008 rokiem nie trzeba było nieruchomości władnącej. Ani III CZP 89/08, ani późniejsze orzecznictwo w żaden sposób mi tego przekonująco nie wytłumaczyły. Odwołanie do funkcji nowo kreowanego prawa wymogu poważnego wywodu nie spełnia. I w dalszym ciągu upieram się, że w tym zakresie SN dopuścił się wykładni prawotwórczej, do której dokonywania ciągle jeszcze uprawniony nie jest.
„powstaje pytanie co się zmieniło 3 sierpnia 2008 r.? Ponoć było przełomowo, a teraz okazuje się, że to były odgrzewane kotlety.” – bardzo trafne podsumowanie 🙂
To jest przykład na to, jak wygląda prawo w teorii, a jak w zderzeniu z praktyką. I wytłumaczyć się to da bardzo długim uzasadnieniem orzeczenia, które zamydli temat, albo bardzo krótkim, które pominie sedno sprawy 🙂
Więcej będzie wiadomo za około miesiąc, kiedy SN sporządzi pisemne uzasadnienie uchwały. Niemniej jednak należy spodziewać się powtórzenia dotychczasowej argumentacji o wykładni funkcjonalnej przepisów. Nie spodziewam się natomiast, aby Sąd Najwyższy wyjaśnił bliżej swoją koncepcję np. w zakresie tego, jak przy takiej konstrukcji właściciel nieruchomości obciążonej ma skorzystać ze swoich uprawnień z art. 291, 294 czy 295 k.c. – a szkoda, bo tu właśnie jest szereg wątpliwości, które aż czekają na wyjaśnienie przez SN.
Witam Panie Piotrze
Jaki jest najprostszy i najtańszy sposób sprawdzenia jaką dokumentacją dotyczącą linii wysokiego napięcia na działce dysponuje ZE? ( działka została nabyta już z linią ). Czy może to być zwykłe sądowe zawezwanie do próby ugodowej? Co jeśli ZE nie dysponuje dokumentami dotyczącymi przyłączenia do sieci co jak rozumiem rozpoczyna bieg zasiedzenia? Czy dobrze rozumiem, że ew. zasiedzenie nawet w dobrej wierze nie wyłącza uprawnienia wlaściciela do ubieganie sie o wynagrodzenie na przyszłość? Staram się śledzić wpisy, przepraszam jeśli odpowiadał pan na podobne pytania już wcześniej.
Pozdrawiam
Witam Panie Piotrze
Jaki jest najprostszy i najtańszy sposób sprawdzenia jaką dokumentacją dotyczącą linii wysokiego napięcia na działce dysponuje ZE? ( działka została nabyta już z linią ). Czy może to być zwykłe sądowe zawezwanie do próby ugodowej? Co jeśli ZE nie dysponuje dokumentami dotyczącymi przyłączenia do sieci co jak rozumiem rozpoczyna bieg zasiedzenia? Czy dobrze rozumiem, że ew. zasiedzenie nawet w dobrej wierze nie wyłącza uprawnienia wlaściciela do ubieganie sie o wynagrodzenie na przyszłość? Staram się śledzić wpisy, przepraszam jeśli odpowiadał pan na podobne pytania już wcześniej.
Pozdrawiam
Pani Anno,
Pan Przemysła odpowiedział prawidłowo – przepisy o dostępie do informacji publicznej. Dziś opublikuję wpis na ten temat, w tym tygodniu będzie jeszcze kolejny.
Zasiedzenie w dobrej czy złej wierze oznacza bezpłatne nabycie służebności, zatem nie otrzyma Pani świadczeń ani za przeszłość, ani na przyszłość.
Może Pani wystąpić do ZE z wnioskiem u udostępnianie informacji publicznej poprzez przedłożenie decyzji stanowiących podstawę budowy i lokalizacji urządzeń przesyłowych oraz innych dokumentów techniczno – prawnych ( np. protokoły odbioru urządzeń przesyłowych i przekazania ich do eksploatacji, pozwolenia zgodnie z ówczesnym prawem budowlanym itp. ) na podstawie art. 4 ust. pkt 5 i ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jeśli ZE nie odpowie w zakreślonym przez ustawę terminie to można złożyć skargę kierowaną do właściwego WSA za pośrednictwem ZE.
Dziękuję Panu Piotrowi i Przemysławowi za odpowiedż. Pozdrawiam.