Bezumowne korzystanie przed wejściem w życie nowelizacji K.c. dotyczącej przedawnienia
Po opublikowaniu ostatniego wpisu w blogu otrzymałem sporo zapytań dotyczących przedawnienia roszczeń o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, na których utrzymywane są urządzenia przesyłowe. Podnoszone w e-mailach oraz komentarzach wątpliwości dotyczyły przede wszystkim kwestii roszczeń, które powstały przed dniem wejścia w życie ustawy, czyli przed 9 lipca 2018 r.
Roszczenie o zapłatę wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest nieco specyficzne, albowiem powstaje z każdym kolejnym dniem i tak też, co do zasady, dotychczas się przedawniało – z upływem 10 albo 3 lat (dla nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą) dla poszczególnych dni.
W uproszczeniu zatem można powiedzieć, że właściciel nieruchomości wytaczając powództwo mógł cofnąć się maksymalnie 10 lat wstecz, od daty złożenia pozwu.
Nowelizacja wprowadziła w tym zakresie pewne zmiany, które dziś omówię dla Was na przykładach, zapożyczonych z otrzymanych od Czytelników bloga wiadomości.
Pierwsza sytuacja dotyczyć będzie spraw w toku, bo tych pytań było najwięcej.
Dla przykładu, właściciel nieruchomości wytoczył 31 grudnia 2014 r. powództwo o zapłatę wynagrodzenia za okres od 1 stycznia 2004 r. do 31 grudnia 2014 r.
W takiej sytuacji nie nastąpi skrócenie okresu przedawnienia roszczenia.
Wytoczenie powództwa o zapłatę przerywa bieg przedawnienia i nie biegnie on na nowo do czasu prawomocnego zakończenia sprawy. Zatem dla roszczeń będących już przedmiotem spraw w toku, nowelizacja nie spowoduje skutku w postaci częściowego przedawnienia.
Po zakończeniu sprawy prawomocnym wyrokiem zasadzającym wydanym po 9 lipca 2018 r., roszczenie ulegać będzie przedawnieniu w sposób opisany w przepisie art. 125 K.c., tj. na koniec roku kalendarzowego, w którym upłynie 6 lat od daty uprawomocnienia się wyroku.
Kolejne pytania dotyczyły problemu, co z roszczeniami, powstałymi przed dniem wejścia w życie noweli, które nie były przedmiotem żądania przed sądem?
Przede wszystkim zwracam Waszą uwagę, iż nowelizacja przewiduje, że dla roszczeń, których termin przedawnienia upłynąłby wcześniej niż wynika to z nowych przepisów, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Dziś mamy 17 lipca 2018 r., zatem powództwem o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości można w uproszczeniu objąć maksymalnie okres od 17 lipca 2008 r. Zgodnie z dotychczasowymi przepisami, termin przedawnienia wynosi, dla roszczeń niezwiązanych z działalnością gospodarczą, 10 lat.
Nowelizacja wprowadziła krótszy termin 6 lat, który biegnie od dnia jej wejścia w życie i kończy się z upływem szóstego roku kalendarzowego.
Z powyższego można wysnuć dwa ogólne wnioski:
– roszczenia o zapłatę za korzystanie z nieruchomości za okres przed 31 grudnia 2014 r. będą przedawniały się w sposób dotychczasowy, tj. z upływem lat 10,
– roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za okres od 31 grudnia 2014 r. do 8 lipca 2018 r. ulegną przedawnieniu z 31 grudnia 2024 r.
Mam nadzieję, że te wyjaśnienia nieco rozwiały Wasze wątpliwości 🙂
Czy mogę jeszcze prosić o wyjaśnienie jak będzie wyglądało przedawnienie w następującej sytuacji:
W roku 2012 przerwano bieg przedawnienia zawezwaniem do próby ugodowej (w związku z zapłatą za bezumowne korzystanie). W tym samym roku rozpoczęto postępowanie sądowe o ustanowienie służebności przesyłu. Pozew o zapłatę za bezumowne korzystanie zostanie złożony po ustanowieniu służebności co nastąpi prawdopodobnie jeszcze w tym roku.
Mnie się wydaje, że będzie można domagać się zapłaty za następujące okresy:
– od 2002 do 2012 (10 lat według starych zasad)
– od 2012 do 2018 (6 lat według nowych zasad)
Czy dobrze to liczę?
Mam jeszcze taką wątpliwość: czy jeśli pozew o zapłatę zostanie złożony później niż 6 lat po przerwaniu biegu przedawnienia w roku 2012, to cały ten wcześniejszy okres czyli lata 2002-2012 przedawni się i zapłata przepadnie? I czy wtedy będzie można liczyć tylko na zapłatę 6 lat wstecz od dnia złożenia pozwu w roku np 2019?
Pani Kasiu,
poniżej odpowiedź na Pani wątpwliości:
W roku 2012 przerwano bieg przedawnienia zawezwaniem do próby ugodowej (w związku z zapłatą za bezumowne korzystanie). W tym samym roku rozpoczęto postępowanie sądowe o ustanowienie służebności przesyłu. Pozew o zapłatę za bezumowne korzystanie zostanie złożony po ustanowieniu służebności co nastąpi prawdopodobnie jeszcze w tym roku.
Mnie się wydaje, że będzie można domagać się zapłaty za następujące okresy:
– od 2002 do 2012 (10 lat według starych zasad)
– od 2012 do 2018 (6 lat według nowych zasad)
Czy dobrze to liczę?
W mojej ocenie jest nieco odmiennie. Roszczenie za okres od 2002 r. do 2012 r. ulegnie przedawnieniu z upływem 10 lat od dnia posiedzenia sądu, na którym nie doszło do zawarcia ugody.
Roszczenie za okres późniejszy ulegnie przedawnieniu według zasady opisanych w dzisiejszym wpisie:
– za okres do 31 grudnia 2014 r. będzie ulegało przedawnieniu według przepisów dotychczasowych, tj. z upływem 10 lat,
– za okres późniejszy do dnia 8 lipca 2018 – z dniem 31 grudnia 2014 r.
– za okres od 9 lipca 2018 r. – z końcem roku kalendarzowego, w którym upłynie 6 lat od daty wymagalności.
Podsumowując ma Pani jeszcze około 4 lata na wytoczenie powództwa.
Mam jeszcze taką wątpliwość: czy jeśli pozew o zapłatę zostanie złożony później niż 6 lat po przerwaniu biegu przedawnienia w roku 2012, to cały ten wcześniejszy okres czyli lata 2002-2012 przedawni się i zapłata przepadnie? I czy wtedy będzie można liczyć tylko na zapłatę 6 lat wstecz od dnia złożenia pozwu w roku np 2019?
Jak wyżej napisałem, tak nie będzie – po przerwaniu biegu przedawnienie biegnie na nowo, po dniu posiedzenia ugodowego przed sądem. Przedawnienie wynosiło 10 lat liczone od 2012 r., zatem upłynie w 2022 r. Nowelizacja stanowi, iż do roszczeń, które przedawniają się wcześniej niż przewidują nowe przepisy, stosuje się regulacje dotychczasowe.
Dziękuję bardzo, chyba wreszcie zrozumiałam. Przyznam, że przyswajanie wiedzy o terminach przedawnienia przychodzi mi z oporami:)
Mam jeszcze pytanie nie dotyczące wprost kwestii przedawnienia, ale wiążące się z pozwem o zapłatę za bezumowne korzystanie. Czy jeśli spółka A sprzedała urządzenia przesyłowe na mojej nieruchomości spółce B w roku, dajmy na to 2014, to czy spółka B słusznie twierdzi, że może mi zapłacić tylko za okres po nabyciu urządzeń czyli po roku 2014, po zapłatę za okres wcześniejszy powinnam zaś zgłosić się do spółki A…? A może jest tak, że wszystko zależy od szczegółów umowy zawartej między spółkami, które mogą określać jakie zobowiązania przechodzą na nabywcę…?
Pani Kasiu,
do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości zobowiązana jest osoba, która faktycznie z danej infrastruktury korzystała – jeżeli zatem urządzenia sprzedano i od tej daty korzysta z nich już inna spółka, wówczas zmienia się podmiot, który powinien być pozwany za ten okres.
Za okres wcześniejszy można rozważyć solidarną odpowiedzialność nabywcy urządzeń z ich sprzedawcą, jeżeli przedmiotem transakcji była zorganizowana część przedsiębiorstwa (art. 55(4) K.c.) – tu jednak są dalsze przesłanki i ważne są szczegółowe uwarunkowania faktyczne w sprawie.
Rozumiem, dziękuję.
bez prawnika nie da się za nimi nadążyć.
Mam roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie w okresie od 30.11.2009 r. do dnia 25.05.2018 r.
Moje pytanie brzmi- czy mogę żądać wynagrodzenia za wszystkie te lata?
Czy raczej tylko za 6 lat wstecz?
Dzien dobry Panie Piotrze
uprzejmie proszę o odpowiedz na moje pytanie:
Na mojej działce budowlanej rozne przedsiębiorstwa posadowily swoje urządzenia przesylu, w ten sposób ze z działki nie mogę korzystać ani sprzedać, ponieważ min. kabel energetyczny przebiega jej srodkiem
lata kiedy urządzenia były poprowadzone bez mojej zgody :
1994r. 1996r. 1999r i 2003r.
Czy zgodnie z nowymi przepisami roszczenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości przedawnily się? Jeśli nie, to jak należy liczyc okresy do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w/w latach?
W ramach polubownego rozwiązania sprawy wyslalam pisma do kilku przedsiębiorstw 27 lipca 2018r.
Co należy najpierw wymagac od przedsiębiorstw- jednorazowego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, czy ustanowienia płatnej sluzebnosci przesylu?
Dziekuje pięknie
Elzbieta
Witam mam pytanie bo starałam się o zgodę Zakładu energetycznego na wykopanie stawu, i są problemy ze zgodą. Trafiłam na rekompensaty za służebność , niestety nie mogę zrozumieć kwestii przedawnienia, na moim gruncie stoi 5 słupów energetycznych. Czy mogę składać o rekompensatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości jestem właścicelem od 2001 roku.
pozdrawiam Katarzyna
Pani Katarzyno,
wynagrodzenia za bezumowne korzystanie może Pani żądać obecnie za okres nie dłuższy niż 10 lat wstecz, zatem może Pani cofnąć się do roku 2009.
Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu jest oczywiście odrębnym świadczeniem należnym za korzystanie z nieruchomości w przyszłości.
Czy coś się zmieniło w związku z nowymi terminami przedawnienia…?
Wydawało mi się, że po ostatnich zmianach można liczyć tylko na wynagrodzenie za 6 lat wstecz, czy się mylę?
Pani Kasiu,
w stosunku do roszczeń powstałych przed 9 lipca 2018 r. stosuje się co do zasady przepisy dotychczasowe, czyli 10 lat. Dla okresu bezumownego korzystania z nieruchomości, który przypada po wskazanej dacie nowelizacji Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o 6-letnim terminie przedawnienia.
Witam, proszę o pomoc w ustaleniu jak liczyć przedawnienie roszczenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w sytuacji gdy w 2013 r. nastąpiło wezwanie do zapłaty, następnie w 2016 r. została wszczęta sprawa o ustanowienie służebności przesyłu, która zakończyła się prawomocnie w 2019 r. i następnie zostało ponowione wezwanie do zapłaty za bezumowne korzystanie za okres przez ustanowieniem służebności? Za jakie okresy należne jest wynagrodzenie za bezumowne korzystanie mając na uwadze terminy przedawnienia?
Dzień dobry,
wezwanie do zapłaty nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia, zatem na dziś może Pani wystąpić z żądaniem za okres od dnia 18 grudnia 2009 r. do dnia uprawomocnienia się postanowienia o ustanowieniu służebności przesyłu. Jeżeli przedsiębiorca zostanie uznany za posiadacza w dobrej wierze do dnia wezwania do zapłaty, wówczas początek okresu, za który może Pani zgłosić roszczenia to 14 dni od daty doręczenia pierwszego wezwania do zapłaty w 2013 r. Jeżeli nieruchomość jest związana z prowadzeniem działalności gospodarczej, możliwe jest wystąpienie z roszczeniem za okres od dnia 18 grudnia 2016 r. do dnia uprawomocnienia się postanowienia o ustanowieniu służebności przesyłu. Bieg terminu przedawnienia przerywają wyłącznie czynności przed sądem.
Witam. Panie Piotrze Rada miasta stwierdziła „zgodność” Uchwały zatwierdzającej MPZP ze Studium uwarunkowań. WSA uchylił w części MPZP ze względu na n i e z g o d n o ś ć (uchwalonego już MPZP) MPZP ze Studium uwarunkowań. Czy można złożyć Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa poświadczenia nieprawdy w s t o s u n k u do każdego, i n d y w i d u a l n i e, Radnego? Rozumiem, że Rada, jako organ kolegialny (wspaniały pomysł komunistów!!!) nie podlega odpowiedzialności karnej.
Jakie jest Pana zdanie, czy każdy Radny powinien, indywidualnie, odpowiadać za poświadczenie nieprawdy w dokumencie mającym znaczenie prawe?
Witam. Panie Piotrze Rada miasta stwierdziła \”zgodność\” Uchwały zatwierdzającej MPZP ze Studium uwarunkowań. WSA uchylił w części MPZP ze względu na n i e z g o d n o ś ć (uchwalonego już MPZP) MPZP ze Studium uwarunkowań. Czy można złożyć Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa poświadczenia nieprawdy w s t o s u n k u do każdego, i n d y w i d u a l n i e, Radnego? Rozumiem, że Rada, jako organ kolegialny (wspaniały pomysł komunistów!!!) nie podlega odpowiedzialności karnej.
Jakie jest Pana zdanie, czy każdy Radny powinien, indywidualnie, odpowiadać za poświadczenie nieprawdy w dokumencie mającym znaczenie prawe?