Uchwała III CZP 87-13 – relacja na żywo :)

W Sądzie Najwyższym od 9.00 trwa rozprawa w sprawie III CZP 87/13, w której zapadnie rozstrzygnięcie, czy posiadanie na podstawie decyzji ograniczającej własność nieruchomości na potrzeby urządzeń przesyłowego mogło jednocześnie prowadzić do zasiedzenia służebności.

Na rozprawie wypowiedzieli się:

Przedstawiciel przedsiębiorcy przesyłowego:

Argumentował za przyjęciem, iż posiadanie na podstawie decyzji ograniczającej własność może prowadzić do zasiedzenia służebności gruntowej na potrzeby urządzeń przesyłowych oraz służebności przesyłu. W jego ocenie źródło powstania posiadania nie ma znaczenia dla samej możliwości zakwalifikowania posiadania jako prowadzącego do zasiedzenia. Przepis art. 35 ustawy wywłaszczeniowej przesądza o dobrej wierze posiadacza służebności.

Radca Prawny Prokuratorii Generalnej SP:

Radca podkreślił, iż posiadanie jest stanem faktycznym, zatem władztwo wykonywane na podstawie decyzji z art. 35 ustawy wywłaszczeniowej ma charakter posiadania – w tym zakresie powołał orzeczenie III CZP 30/07.

Zwrócił jednak uwagę, iż decyzja ograniczająca własność stanowi tytuł prawny do wykonywania władztwa na części nieruchomości, przy czym nie ma potrzeby określania czy ma charakter cywilnoprawny, czy publicznoprawny. Władztwo oparte na tytule prawnym nie może prowadzić do zasiedzenia ponieważ tylko posiadanie, której jest pozbawione tytułu prawnego może skutkować nabyciem prawa przez zasiedzenie. W przypadku decyzji ograniczających własność nie ma potrzeby dokonywania oceny, czy jest zła czy dobra wiara, ponieważ jest to ocena nieprzydatna, nie ma tu bowiem posiadania, które może prowadzić do zasiedzenia.

Gdyby posiadanie na podstawie decyzji było wykonywane szerzej niż wynika z decyzji administracyjnej, wówczas mogłoby dojść do zasiedzenia w tym szerszym zakresie, jednak w jego ocenie nie ma to znaczenia w tej sprawie bo nie ma tu takiej sytuacji.

Odnośnie dobrej wiary radca zwrócił uwagę, iż przy zasiedzeniu jest to sytuacja rzadko spotykana, co do zasady zasiedzenie następuje w złej wierze.

W podsumowaniu wniósł o podjęcie uchwały, że wykonywanie posiadania na podstawie decyzji wywłaszczeniowej nie może prowadzić do zasiedzenia służebności gruntowej.

Przedstawiciel Prokuratora Generalnego:

Przedstawiciel PG wskazał, iż potraktowanie decyzji wywłaszczeniowej jako tytułu prawnego nie przesądza o braku konieczności ustanowienia służebności przesyłu. Dotychczasowa linia orzecznicza dopuszcza zasiedzenie służebności przed 3 sierpnia 2008 r. bez wymogu wskazywania nieruchomości władnącej. Służebność nabyta przez zasiedzenie stanowi trwały tytuł prawny, chroni prawa i zapobiega negatywnym konsekwencjom dla właścicieli urządzeń przesyłowych.

Bardzo istotne znaczenie przedstawiciel PG przypisał aspektowi ostateczności decyzji, co oznaczało posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości i stanowiło przesłankę dobrej wiary.

Podkreślił, iż służebność przesyłu daje szersze uprawnienia, niż decyzja administracyjna, sama decyzja zaś nie może być traktowana jako źródło powstania służebności. Z uwagi na wykonywanie uprawnień w szerszym zakresie niż wynika z decyzji (według przedstawiciela decyzja dawała tylko prawo do budowy urządzeń), nie ma przeszkód dla stwierdzania zasiedzenia służebności pomimo istnienia decyzji ograniczających własność.

W odpowiedzi na powyższe radca prawny Prokuratorii Generalnej:

wskazał, iż przedstawiciel Prokuratora Generalnego omówił problem tylko z perspektywy przedsiębiorców przesyłowych, a nie odniósł się do ratio legis zasiedzenia. Zasiedzenie jest sankcją dla właścicieli nieruchomości za bezczynność w podejmowaniu działań mających zapobiec obciążeniu nieruchomości. W tej sytuacji, gdy jest wykonywane posiadanie na podstawie decyzji, to właściciel nie mógł nic zrobić, po przedsiębiorca posiadał nieruchomość zgodnie z prawem.

Sąd zarządził przerwę do godziny 12.00, kiedy zapadnie rozstrzygnięcie.