Doniesienia medialne o postanowieniu Sądu Najwyższego w sprawie IV CSK 440/12 rozbudziły nadzieję przedsiębiorców na możliwość nieuwzględnienia obniżenia wartości nieruchomości – jako składnika wynagrodzenia za ustanowienie służebności – wszędzie tam, gdzie nieruchomość zmieniła właściciela. Po opublikowaniu uzasadnienia okazało się, że nadzieje były przedwczesne, gdyż Sąd Najwyższy nakazał nie uwzględniać tego składnika jedynie przy sprzedaży, żeby nabywca nie wzbogacił się bezpodstawnie. Jeżeli zatem w pozostałych przypadkach należy ten składnik uwzględniać, to czy możliwe jest skuteczne zgłoszenie zarzutu jego przedawnienia, jeżeli od czasu zabudowania nieruchomości urządzeniami upłynął termin 10 lat (odpowiednio 3
Zapewne zgodzisz się ze mną, że o zasadach ustalania wynagrodzenia za ustanowienie służebności nie powiedziano jeszcze wszystkiego, co dobitnie potwierdzają ostatnie orzeczenia Sądu Najwyższego. W niedawno udostępnionym postanowieniu w sprawie IV CSK 440/12 znalazło się odesłanie do niepublikowanego postanowienia wydanego w sprawie IV CSK 317/12. Miłe Panie z SN udostępniły mi owo orzeczenie, z czego się bardzo cieszę, bo zawiera wiele ważnych uwag odnośnie sposobu obliczania wynagrodzenia. W tej sprawie właściciel nieruchomości wniósł o ustanowienie służebności przesyłu, a spółka gazownicza zgodziła się z tym wnioskiem, jednak pod warunkiem nieodpłatnego ustanowienia
Niekwestionowanym tematem numer jeden ostatnich tygodni na salach sądowych w postępowaniach dotyczących służebności przesyłu jest orzeczenie IV CSK 440/12. Pełnomocnicy przedsiębiorców powołują je wszędzie tam, gdzie nastąpiło przejście prawa własności nieruchomości obciążonej urządzeniami, niezależnie od tego czy na podstawie umowy sprzedaży, czy też pod tytułem darmym albo w spadku. Chodzi o nieuwzględnianie przy obliczaniu wynagrodzenia za ustanowienie służebności składnika w postaci obniżenia jej wartości. Pisałem o tym wcześniej dwukrotnie (tutaj i tutaj) przestrzegając przed wysnuwaniem zbyt daleko idących wniosków na podstawie doniesień medialnych i doradzając cierpliwe oczekiwanie na uzasadnienie. I
Wiele, może nawet precyzyjniej – większość, Waszych maili wyraża przekonanie, że brak wpisu służebności w dziale III księgi wieczystej oznacza, że są spełnione przesłanki dla ustanowienia służebności przesyłu. Chodzi oczywiście o możliwość powołania się przez przedsiębiorcę na zarzut zasiedzenia służebności. Zasiedzenie jest jednym ze sposobów nabycia tego ograniczonego prawa rzeczowego – jak zatem wygląda sprawa z jego ujawnieniem w księdze wieczystej i czy nabywca jest chroniony brakiem wpisu obciążeń w księdze. Jeżeli chodzi o obowiązek ujawnienia powstania prawa w księdze, dotyczy on tylko prawa własności, a służebności już nie. Nie
Kiedy przeczytałem pytanie prawne w sprawie III CZP 18-13, zdziwiłem się nieco. Odpowiedzi wydawały się oczywiste w kontekście orzecznictwa Sądu Najwyższego z ostatnich kilka lat. Jednak po zapoznaniu się z uzasadnieniem, moje uznanie dla Sądu Okręgowego znacząco wzrosło. Pytania są bowiem rozsądne, a Sąd Okręgowy zaprezentował i uzasadnił pogląd odwołujący się przede wszystkim do brzmienia przepisów, a dopiero w drugiej kolejności do względów celowościowych. Zachęcam wszystkich do lektury i refleksji, bo te stosunkowo krótkie rozważania dobrze wskazują na punkty, gdzie Sąd Najwyższy toleruje uproszczenia, pomimo licznych głosów odwołujących się do naprawdę